Τα αρχοντικά της Καστοριάς που είναι διάσπαρτα στις παραδοσιακές συνοικίες Ντολτσό και Απόζαρι, έχουν πολλά να διηγηθούν από τότε που φτιάχτηκαν στις περιόδους οικονομικής ευημερίας της πόλης, κυρίως στον 17ο τον 18ο και τον 19ο αιώνα.
Κάποια από αυτά έχουν και μυστικές κρύπτες για παρακολούθηση, καθώς η τότε τεχνολογία δεν επέτρεπε κάποιον άλλο τρόπο.
Όπως στο αρχοντικό Τσιατσιαπά που είναι επισκέψιμο και μπορεί να δει ο επισκέπτης πως ζούσαν οι άρχοντες εκείνης της εποχής. (Είχαμε αναφερθεί αναλυτικά σε άλλη ανάρτηση: https://omorfataxidia.gr/travel/archontiko-tsiatsiapa-etsi-zoysan-kapote-oi-archontes-tis-kastorias-deite-fotografies/?fbclid=IwAR0syerYvWp7FDh2urqMc_6jOHAVnXBekUGSY9k2zmxE6sZClRY78NjcxLo  )
Στο αρχοντικό Τσιατσιαπά υπάρχει μια κρύπτη η οποία παρακολουθεί μυστικά το σαλόνι. Για την μάνα με τις κόρες ήταν η πιο σημαντική, καθώς από εκεί μπορούσαν να δουν τον υποψήφιο γαμπρό που με τους προξενητάδες που πήγαιναν να ζητήσουν σε γάμο την πλούσια κόρη.
Μάνα και κόρη που δεν επιτρέπονταν να παραβρεθούν στο σαλόνι κατά τη διάρκεια του προξενιού, παρακολουθούσαν από την κρυπτή την εξέλιξη, σχολίαζαν και αξιολογούσαν.
Και μετά έφτανε η ώρα του καφέ. Αν ο καφές που κερνούσαν στον υποψήφιο γαμπρό ήταν γλυκός, τότε το προξενιό είχε περιθώρια επιτυχίας. Αν ο καφές ήταν πικρός, σήμαινε πως ο γαμπρός δεν είχε καμία τύχη και το μόνο που του απέμενε ήταν να αποχωρήσει αξιοπρεπώς.