Κείμενο – φωτογραφίες: Omorfa Taxidia
Ανάμεσα στα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία των Ιωαννίνων που προσελκύει πολλούς επισκέπτες, είναι ο τάφος του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου, ενός τοπικού Αγίου που μαρτύρησε από τους Οθωμανούς το 1838 για να μην αλλαξοπιστήσει. Είναι ο πολιούχος των Ιωαννίνων και η μνήμη του γιορτάζεται την άλλη Τρίτη 17 Ιανουαρίου, ανήμερα του Αγίου Αντωνίου.
Ο τάφος βρίσκεται σε παρεκκλήσι στον περίβολο της Μητρόπολης των Ιωαννίνων. Στον ίδιο χώρο και πιο συγκεκριμένα στο τέμπλο, βρίσκεται η πρώτη εικόνα του Αγίου που αγιογραφήθηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1838, δηλαδή λίγες μέρες μετά τον μαρτυρικό του θάνατο. Το παρεκκλήσι έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό και διατηρητέο μνημείο.
Ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Αθανασίου είναι και αυτός χαρακτηρισμένος ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο.
Όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης: Στο σημείο, όπου βρίσκεται σήμερα ο Μητροπολιτικός ναὸς των Ιωαννίνων, προϋπήρχε Ιερὰ Μονὴ αφιερωμένη στον Άγιο Αθανάσιο τον Μέγα. Μετὰ το αποτυχημένο κίνημα του Διονυσίου του Φιλοσόφου, το 1611, και την εκδίωξη των χριστιανών από το κάστρο, ο ναὸς του Αγίου Αθανασίου αντικατέστησε τον εντὸς του κάστρου καθεδρικό ναό του Παντοκράτορος και έγινε ο τρίτος (πρώτος ήταν ο ναὸς των Ταξιαρχών) κατὰ σειρὰ μητροπολιτικὸς ναός των Ιωαννίνων.
Τον Αύγουστο του 1820 ο ναὸς καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά στη διάρκεια της πολιορκίας του Αλή Πασά. Το 1832, με δαπάνη των αδελφών Ζωσιμάδων και άλλων ευεργετών, ο ναὸς ξαναχτίστηκε εκ θεμελίων και σε μεγαλύτερο μέγεθος, καθὼς επεκτάθηκε προς τα δυτικά. Ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με διπλά υπερώα (γυναικωνίτες), κεντρικό τυφλό θόλο και χαμηλοὺς τυφλοὺς τρούλους (φουρνικά), ενώ το δάπεδό του βρίσκεται χαμηλότερα απὸ το έδαφος. Το νότιο κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και το βόρειο στους Παμμεγίστους Ταξιάρχες, εις μνήμη των κατεδαφισθέντων ναών στην θέση των οποίων χτίστηκαν τα δύο τζαμιά του κάστρου.
Οι τοιχογραφίες είναι έργο των Καπεσοβιτών αγιογράφων Θεοδοσίου και του υιού του Κωνσταντίνου και ανάγεται, σύμφωνα με επιγραφή, στα 1835. Το περίτεχνο ξυλόγλυπτο εικονοστάσι (τέμπλο) είναι στυλ «μπαρόκ», απὸ καρυδιά, και αποτελεί έργο τεσσάρων ξυλογλυπτών απὸ το Γοργοπόταμο Κονίτσης, του Αναστασίου Σκαλιστή και των γιων του Κωνσταντίνου, Γιάννη και Δημήτρη, οι οποίοι φιλοτέχνησαν και τον Δεσποτικὸ θρόνο.
Οι Δεσποτικές εικόνες του τέμπλου είναι ρωσικής τέχνης και προέλευσης. Απέναντι απὸ τον Δεσποτικὸ θρόνο βρίσκεται το προσκυνητάρι του παλαιού πολιούχου της πόλης, Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Ο μεγάλος κεντρικός πολυέλαιος, καθώς και άλλοι τέσσερις μικρότεροι, ρωσικής τέχνης, προσφορά των αδελφών Ζωσιμάδων, κατασκευάστηκαν στη Μόσχα, Τέλος, σε προθήκη φυλάσσεται παλαιός χρυσοκέντητος (ρωσικός;) Επιτάφιος.
Την επόμενη φορά που θα πάτε στα Γιάννενα αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε την Μητρόπολη και το παρεκκλήσι του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου. Έχουν όχι μόνο θρησκευτικό αλλά και ιστορικό ενδιαφέρον. Δεν θα δυσκολευτείτε να τα βρείτε καθώς είναι στο κέντρο της πόλης.
Info…
Στα Γιάννενα πήγαμε στα πλαίσια ενός δημοσιογραφικού ταξιδιού που οργάνωσε για λογαριασμό του Δήμου Ιωαννίνων η εταιρεία τουριστικού μάρκετινγκ Wise Ram
