Κείμενο – φωτογραφίες: Omorfa Taxidia
Παρασυρμένοι από την πολεμοχαρή ρητορική των Τούρκων κυβερνώντων και τις φλογερές ανταποκρίσεις των καναλιών, πολλοί είναι αρνητικοί σε ένα ταξίδι στην Τουρκία. «Τι πάτε να κάνετε εκεί; Γιατί δίνετε τα λεφτά σας στους Τούρκους;» λένε. Φαντάζομαι το ίδιο λένε και οι Τούρκοι στους συμπολίτες τους που έρχονται την Ελλάδα για διακοπές ή κάτι άλλο και που στις καλές εποχές έφταναν το ένα εκατομμύριο.
Η αλήθεια είναι πως ένας σοβαρός λόγος που πρέπει να πηγαίνουμε στην Τουρκία είναι για να στηρίζουμε τα ελληνικά μνημεία, τις ορθόδοξες εκκλησιές και προσκυνήματα, τους ελάχιστους εναπομένοντες Ρωμιούς της Πόλης. Αν δεν το κάνουμε εμείς τότε ποιος;
Στα χωριά που βρίσκονται γύρω από την Προύσα, δηλαδή την περιοχή της Βιθυνίας, που κάποτε κυριαρχούσε ο ελληνισμός, υπάρχουν πολλά μνημεία που θυμίζουν την έντονη ελληνική παρουσία. Τα περισσότερα από αυτά είναι εκκλησίες που μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών άλλαξαν χρήση και μετατράπηκαν σε κάτι άλλο ή αφέθηκαν στην τύχη τους.
Δυο από αυτές τις εκκλησιές αναστηλώθηκαν και ανακαινίστηκαν. Μετατράπηκαν από τις ντόπιες αρχές σε πολιτιστικά κέντρα, ενώ άλλες περιμένουν την αναστήλωση τους.
Στην Απολλωνία, υπάρχει ο Άγιος Παντελεήμονας που αναστηλώθηκε και έχει μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο. Εντύπωση προκαλεί ότι ορθόδοξες εικόνες κρέμονται στους τοίχους του.
Στην Τρίγλια (στα τουρκικά Tirilye ή Zeytinbağı) που κάποτε οι Έλληνες γνώρισαν μεγάλη οικονομική και κοινωνική άνθιση, υπάρχουν πολλά σημάδια του ελληνισμού.
Η εκκλησία του Αγίου Βασιλείου αναστηλώθηκε και ανακαινίσθηκε από τις τοπικές αρχές και σήμερα είναι πολιτιστικό κέντρο.
Ο Άγιος Στέφανος, μια βυζαντινή εκκλησία του 8ου αιώνα, μετατράπηκε σε τζαμί τον 16ο αιώνα και έτσι παραμένει μέχρι σήμερα.
Λίγο πιο πάνω είναι τα ερείπια της Παναγίας της Παντοβασίλισσας. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών και περιουσιών δόθηκε σε ιδιώτη. Σταδιακά ρήμαξε. Τα προηγούμενα χρόνια αγοράστηκε από το Πατριαρχείο με σκοπό να αναστηλωθεί.
Θυμίζουμε πως στην Τρίγλια, το 2017, σχεδόν εκατό χρόνια από τον διωγμό των Ελλήνων, ξεκίνησε και πάλι να γιορτάζονται τα Θεοφάνια με την ρίψη του Σταυρού στη Θάλασσα για τον αγιασμό των υδάτων. Εκατοντάδες Έλληνες πηγαίνουν κάθε χρόνο να λάβουν μέρος.
Στην Τρίγλια υπάρχουν και άλλα να θυμίζουν τον ελληνισμό, όπως το παλιό μεγαλοπρεπές ελληνικό σχολείο στο οποίο είχαμε αναφερθεί ξεχωριστά σε άλλη ανάρτηση. https://omorfataxidia.gr/travel/sto-palio-elliniko-scholeio-stin-triglia-tis-vithynias-deite-fotografies/?fbclid=IwAR1bvPdJfbeuPpc9d30IcmY7eXYPxIJuTa5kJMimEnX61OvGorn7dCwNFeg
Μια ακόμη στάση κάνουμε στην στο χωριό Συγή (στα τουρκικά Kumyaka), όπου υπάρχουν τα ερείπια του εκκλησίας των Ταξιαρχών που έχουν περιφραχτεί καθώς ο ναός θα αναστηλωθεί.
Και αυτά είναι μόνο μερικά από όσα υπάρχουν στην περιοχή για να θυμίζουν την παρουσία των Ελλήνων.
Φεύγοντας από την Προύσα μας αποχαιρετά ο Μητροπολίτης Προύσης, κ.κ. Ιωακείμ, ο οποίος κάνει αγώνα για να διατηρηθεί η ιστορική μνήμη. Καλεί τους Έλληνες να επισκεφτούν την περιοχή και να την ιχνηλατήσουν. Να επισκεφτούν τα ορθόδοξα μνημεία για να ξαναζωντανέψουν.
Info…
Στην Προύσα και την ευρύτερη περιοχή, πήγαμε στα πλαίσια εκπαιδευτικού ταξιδιού που οργάνωσε πρόσφατα το τουριστικό γραφείο της Θεσσαλονίκης Dimaki Travel, σε συνεργασία με τον Οργανισμό τουριστικής προβολής της Προύσας. Το Dimaki Travel ειδικεύεται στις εκδρομές στην Τουρκία, ιδιαίτερα σ΄ αυτές που έχουν θρησκευτικό προσανατολισμό.
