Κείμενο-φωτογραφίες: Omorfa Taxidia
Τα Omorfa Taxidia παρακολούθησαν πριν λίγες ημέρες στη Σπάρτη, τη διεπιστημονική διημερίδα “Περιφερειακή Πολιτική, Τουρισμός και Μ.Μ.Ε.” που διοργανώθηκε από το Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με τοπικούς φορείς. Αναλυτικά είχαμε αναφερθεί σε άλλη ανάρτηση.
Μία από τις εισηγήσεις αφορούσε ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα και συγκεκριμένα ” Τη φιλοξενία και τουριστική ανάπτυξη στην αρχαία Ελλάδα”, με ομιλητή το Σπύρο Συρόπουλο Αναπληρωτή Πρύτανη, Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Ο κ. Συρόπουλος αρχικά έθεσε το ερώτημα: ” Γιατί να μας απασχολεί αν υπήρχε τουρισμός στην αρχαιότητα; Και τελικά υπήρχε τουρισμός πριν από τον τουρισμό; Τώρα που ψάχνουμε να βάλουμε τις νέες βάσεις στον τουρισμό, γιατί θα πρέπει να “γυρίσουμε το κεφάλι πίσω” στο παρελθόν και να διδαχθούμε από αυτό ; ” Μια από τις απαντήσεις στα ερωτήματα είναι η διδαχή για τις τεράστιες αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια των αιώνων, ενώ συνέχισε μεταξύ άλλων : ” Ο τουρισμός ουσιαστικά σαν έννοια άρχισε να συνδέεται με την ανάπτυξη του ελεύθερου χρόνου των ανθρώπων μετά τον 19ο αιώνα, αλλά και την ταυτόχρονη εξέλιξη των μέσων μαζικής μεταφοράς. Όταν σκεφτόμαστε ταξίδια όμως, εμείς θα πρέπει να στρέψουμε τη ματιά μας λίγο πιο πίσω στο 17ο-18ο αιώνα και το Grand Tour ( Μεγάλη Περιήγηση), αλλά και τα ιερά προσκυνήματα ( σημερινός θρησκευτικός τουρισμός). Εκεί οι προνομιούχοι μεγαλοαστοί της Ευρώπης λάτρευαν να επισκέπτονται σημαντικές περιοχές όπως Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία αλλά και βορειότερες χώρες. Διάρκεια ταξιδιού; Μέχρι και τέσσερα χρόνια ! Και φυσικά ένα τέτοιο ταξίδι είχε κυρίως στοιχεία γνωριμίας με το διαφορετικό και όχι μόνο την αναψυχή. Πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο, οι άνθρωποι στα αρχαία χρόνια ταξίδευαν περίπου για τους ίδιους λόγους όπως σήμερα: Εργασία-εμπόριο, υγεία ( με τα δύο μεγαλύτερα κέντρα υγείας να βρίσκονται στην Ελλάδα), θρησκεία, εκδηλώσεις, αθλητισμός. Στη συνέχεια Έλληνες και ειδικά Ρωμαίοι αφήνουν πίσω την εργασία και “εφευρίσκουν” τις διακοπές και την εκφράζουν με τη λέξη “feriae”. Ο Ηρόδοτος, ο Στράβωνας, ο Παυσανίας κ.α., είναι οι περιηγητές-τουρίστες της εποχής, με στόχο να εξοικειωθούν με τη γνώση, σοφία και πολιτισμό των άλλων λαών. Ο τουρίστας τότε λεγόταν “θεωρός”, αυτός δηλαδή που επισκέπτεται άλλα μέρη με σκοπό να τα δει.”
Ο κ. Συρόπουλος ανέλυσε επίσης τις έννοιες Hospes που σημαίνει αυτός που προσφέρει φιλοξενία, Hospis ( ξένος, εχθρός), Ξενία ( φιλοξενία) και Ξένος ( φιλοξενούμενος μέσω της Ξενίας), αλλά τη στάση των διαφόρων πόλεων σε σχέση με τον τουρισμό. Παράδειγμα η Αθήνα και η Κόρινθος οι οποίες ήταν ανοιχτές και ανεκτικές στους ξένους, αντίθετα με τη Σπάρτη όπου η παρουσία ξένων ακόμη και “τουριστών” αντιμετωπιζόταν με δυσφορία. Στις ευκολίες μετακίνησης που ενίσχυσε το τουριστικό ρεύμα κυρίως των Ρωμαίων συμπεριλαμβάνονται οι καλές υποδομές των δρόμων, το κοινό νόμισμα, η κοινή γλώσσα, αλλά και η αίσθηση της ασφάλειας. Εκείνη την εποχή υπήρχε και ένα είδος σημερινού “tour operator” με προτάσεις συγκεκριμένων προορισμών !
Ο κ. Συρόπουλος έκλεισε με το ότι ο τουρισμός είτε τότε, είτε τώρα προϋποθέτει περιέργεια, “ξεβόλεμα” από τη σιγουριά του οικείου τόπου, φιλερευνητικό πνεύμα, διάθεση για περιπέτεια, αλλά κυρίως ενδιαφέρον για τη διαφορετικότητα και τη γνώση του αγνώστου.
