Γράφει ο Άγγελος Μήτσας (συντηρητής αρχαιοτήτων)
Ο ναός του Αγίου Αθανασίου Χωρούδας, είναι κτισμένος τον 16ο αιώνα και αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα της μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής κατά την πρώιμη τουρκοκρατία στην ευρύτερη περιοχή. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της μονόχωρης, ξυλόστεγης βασιλικής, εξαιτίας των αυστηρών περιορισμών που έθεταν οι Οθωμανοί κατά την περίοδο εκείνη, ενώ έχει δεχτεί πολλές ανακαινιστικές επεμβάσεις στο πέρασμα του χρόνου, με σημαντικότερες εκείνες του 18ου και του β’ μισού του 19ου αιώνα, όταν και προστέθηκε ο γυναικωνίτης στα δυτικά.
Οι σημαντικές τοιχογραφίες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως οι μοναδικές για την περιοχή, χρονολογούνται τον 18ο αιώνα και αποδίδονται πιθανότατα στους Ηπειρώτες αδελφούς Αναστάσιο και Αλέξιο ιερέα «εκ τόπον Ιωαννίνων». Στην κόγχη του Ιερού δεσπόζει η Πλατυτέρα με τους συλλειτουργούντες Ιεράρχες να πλαισιώνουν τη σκηνή του Μελισμού.
Το εικονογραφικό πρόγραμμα αναπτύσσεται σε δύο ζώνες: στην άνω ιστορούνται σκηνές από το Δωδεκάορτο και τα Πάθη, ενώ στην κάτω ζώνη απεικονίζονται ολόσωμοι Άγιοι και Αγίες, Μάρτυρες και Όσιοι, ενώ τέλος μια διακοσμητική ποδέα περιτρέχει χαμηλά τους τοίχους του μνημείου.
Ο ναός του Αγίου Αθανασίου είναι κτισμένος με απλά υλικά, όπως πέτρες, λάσπη και ξύλο ενώ αποτέλεσε επί αιώνες το κέντρο της ζωής της περιοχής της Χωρούδας, η οποία βρίσκεται σε μία καταπράσινη τοποθεσία, σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρων, στις πλαγιές του Βερτίσκου, τριγυρισμένη από δασώδη βουνά και λιγοστά σπίτια κτισμένα με μεράκι.
Το μνημείο παραδόθηκε συντηρημένο και αποκατεστημένο τον Μάιο του 2017, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης του ΥΠ.ΠΟ.Α.
(φωτογραφίες.: Βασίλης Χρηστίδης, πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Χωρούδας)
