Kείμενο- Φωτογραφίες: Βάσω Τζιτζικάκη
Καθώς πλησιάζει η 108η επέτειος (26η Οκτωβρίου) από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και την ενσωμάτωση της στον εθνικό κορμό, καλό είναι να προγραμματίσετε μια επίσκεψη στο εξαιρετικό Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα που βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Για να θυμηθείτε αυτούς που αγνίστηκαν και θυσιάστηκαν για να προετοιμάσουν το έδαφος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Το νεοκλασικό κτήριο στο οποίο στεγάζεται, βρίσκεται στην οδό Προξένου Κορομηλά, δίπλα στη Μητρόπολη και είναι σχεδιασμένο από τον Έρνεστ Τσίλλερ. Έχει μακροχρόνια ιστορία, καθώς δεν έπαψε ποτέ να λειτουργεί. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1890-1893 για να στεγάσει το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας. Το 1912, μετά την απελευθέρωση της πόλης το κτίριο στέγασε δημοτικό σχολείο. Από το 1982 λειτουργεί το μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το οποίο είναι ιδιωτικού δικαίου και επιπλέον στεγάζει και το Κέντρο Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΙΤ).
Βασικός στόχος του Μουσείου είναι η διατήρηση και διάδοση της μνήμης των αγώνων του ελληνισμού για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Διαθέτει μια πλούσια συλλογή κειμηλίων, τεκμηρίων, προσωπικών αντικειμένων και φωτογραφικό υλικό. Χαρακτηρίζεται για την διαδιαστικότητα και τις διάφορες εξωστρεφείς δράσεις του ως μουσείο. Κατά το παρελθόν έχει διοργανώσει ημερίδες, οι οποίες αφορούν την ιστορία, τα προξενεία, την εκπαίδευση και πολλές από αυτές έχουν και κοινωνικό σκοπό. Πρόσφατα μάλιστα, διοργανώθηκε εκδήλωση για την μάχη κατά του καρκίνου του μαστού, μια δράση με στόχο την ενημέρωση και την πρόληψη.
Επιπλέον, διοργάνωσε έκθεση στις βιτρίνες τέχνης του ΟΤΕ όπου έχει κάποιος την ευκαιρία να δει σπονδυλωτά κομμάτια της ιστορίας του μακεδονικού αγώνα, αλλά και μακέτες και εικαστικές αναπαραστάσεις σχολείων, μαθητών αλλά και του κτιρίου του Γενικού Προξενείου εκείνη την περίοδο.
Αυτήν την περίοδο, όπως αναφέρει η Διευθύντρια του Ιδρύματος, Ιστορικός Τέχνης Φανή Τσατσάια ετοιμάζεται η πολυτελής έκδοση του Ημερολογίου για το 2021 με αρχειακό και φωτογραφικό υλικό από τη συλλογή του Γιώργου Κωνσταντινίδη, αλλά και άλλων συλλεκτών και φορέων, διανθισμένο με επιστημονικά κείμενα από την Σταυρούλα Μαυρογένη- Αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών σπουδών του ΠΑ.ΜΑΚ και Διευθύντρια του ΚΕΜΙΤ, τον Κωνσταντίνο Παπανικολάου Δρ. Ιστορίας και επιστημονικό συνεργάτη του Μουσείου ενώ τη φιλολογική επιμέλεια έκδοσης έχει αναλάβει η Διευθύντρια του μουσείου κ. Τσατσάια. Το ημερολόγιο είναι δίγλωσσο και θα «ταξιδέψει» σε πολλές χώρες με στόχο τη διάδοση της ιστορίας και της μεταλαμπάδευσής της και σε άλλους λαούς. Θα αφορά την περίοδο του 19ου αιώνα και των επαναστάσεων που γινόντουσαν εκείνη την περίοδο στον μακεδονικό χώρο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δώρο γεμάτο «μνήμη» και αγάπη για τον πολιτισμό και την ιστορία. Όπως σημειώνει η Διευθύντρια του Μουσείου κ. Τσατσάια «παρόλη την κοινωνική κατάσταση, το Μουσείο μας, οργανώνει για την νέα σεζόν μια μεγάλη έκθεση για το 2021, με εκδηλώσεις και ξεναγήσεις τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα.»
Σημαντικότατη είναι επίσης και η ύπαρξη του Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης στο χώρο, που δίνει την ευκαιρία σε ερευνητές και φοιτητές να διαβάσουν και να μάθουν καλύτερα την ιστορία μέσα από τις πολλές πηγές που υπάρχουν στο ερευνητικό κέντρο. Συμφώνα με την κ. Μαυρογένη, Διευθύντρια του ΚΕΜΙΤ, «Ένας ερευνητής από την Ελλάδα ή το εξωτερικό έχει την ευκαιρία να επισκεφτεί ένα χώρο ζεστό και γεμάτο ιστορία, στην καρδιά της πόλης για να μελετήσει». Επίσης, το κτήριο είναι ιδιαίτερα θελκτικό για ημερίδες, για παρουσιάσεις της ιστορίας της Μακεδονίας και τις σχέσεις με τα υπόλοιπα Βαλκάνια, αφού είναι γεμάτο φωτογραφικό υλικό και προσωπικά αντικείμενα μεγάλης ιστορικής αξίας .Είναι ένα μουσείο, ιδιαίτερο, φτιαγμένο με θέληση και αγάπη για την ιστορία, ιδανικό για όλες τις ηλικίες επισκεπτών. Άλλωστε, τα παραπάνω επιβεβαιώνονται αν δει κανείς τα ιδιαίτερα όμορφα σουβενίρ, πρωτότυπων αντικειμένων, στενά συνδεδεμένων με το Μουσείο σε πολύ προσιτές τιμές.
Τέλος, το Μουσείο εκπονεί ένα πρόγραμμα ιδιαίτερα εκσυγχρονισμένο και πρωτοποριακό που σχετίζεται με την δράση του ναύαρχου Βότση και τη βύθιση της οθωμανικής φρεγάτας Φετχί Μπουλέντ και δίνει την ευκαιρία μιας VR εικονικής πραγματικότητας η οποία θα κεντρίσει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων. Υπολογίζεται ότι σε περίπου δυο χρόνια θα είναι έτοιμο με την σύμπραξη διαφόρων φορέων, όπως το Πανεπιστήμιο Πατρών και η εταιρεία N-code.
Τα λόγια της κ. Μαυρογένη «η ιστορία αλλιώς» είναι ένα μήνυμα το οποίο πρέπει να διαδοθεί με σκοπό την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των μουσείων της χώρας μας καθώς διαμέσου αυτών η Ελλάδα μπορεί να παρουσιάσει και να προωθήσει την ιστορία και τον πολιτισμό της που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικότητας.
Info…
Το μουσείο τηρεί όλους τους κανόνες υγειονομικής ασφάλειας και προστασίας, διατηρώντας τις αποστάσεις, με υποχρεωτική την χρήση μάσκας και επιπλέον με ειδικό-το πλέον σύγχρονο σύστημα θερμομέτρησης smartgateτης εταιρείας Alumil που χρησιμοποιείται μέχρι στιγμής μόνο στο μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα και στου Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη.
Σημαντικό είναι πως τα σχολεία συνεχίζουν να το επισκέπτονται και αυτήν την περίοδο αφού η γνώση και η διάδοση της ιστορίας δεν πρέπει και δεν μπορεί να σταματήσει ακόμη και σε δύσκολες περιόδους.
Οι ώρες λειτουργίας του είναι Δευτέρα-Τρίτη-Πέμπτη-Παρασκευή 9:00-14:00, Τετάρτη 9:00-20:00 και Σάββατο 10:00-14:00.
