Κείμενο-φωτογραφίες: Omorfa Taxidia

Το χωριό Πελέντρι βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς του Τρόοδους στην επαρχεία Λεμεσού στην Κύπρο. Ο σημαντικότερος λόγος για να το επισκεφτείς είναι η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού που βρίσκεται στο νότιο άκρο του χωριού.
Χρονολογείται από τα τέλη του 12ου αιώνα ωστόσο αυτό που την κάνει σημαντική είναι οι εξαιρετικές τοιχογραφίες που διασώζονται μέχρι σήμερα. Από το 1985 περιλαμβάνεται, μαζί με εννέα άλλες τοιχογραφημένες βυζαντινές εκκλησίες της οροσειράς του Τροόδους, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO κατατάσσοντας στην Κύπρο στους πιο ενδιαφέροντες προορισμούς με βυζαντινά μνημεία.
Η εκκλησιά χτίστηκε στα μέσα του 12ου αιώνα και ανήκε μάλλον στον τύπο του μονόκλιτου ναού με τρούλο. Καταστράφηκε αρκετές φορές και ανοικοδομήθηκε ξανά. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα τρίκλιτο οικοδόμημα με αρμονικές αναλογίες, οι οποίες αποκρύπτουν την πολυτάραχη αρχιτεκτονική του ιστορία.
Σύμφωνα με την επιγραφή που σώζεται στην αψίδα του Ιερού Βήματος, η αρχική εικονογράφηση της εκκλησίας χρονολογείται στα 1171.
Οταν φτάσαμε στο ορεινό Πελέντρι πριν μερικές εβδομάδες δεν είχαν λιώσει ακόμη τα τελευταία χιόνια. Μας περίμενε ένας κύριος από την επιτροπή της εκκλησιάς για να μας ανοίξει την πόρτα καθώς η εκκλησιά είναι ανοικτή κατα περίσταση. Κρατούσε ένα μεγάλο κλειδί που μας προκάλεσε την περιέργεια. “Μου το έδωσε ο Άγιος” μας είπε με διάθεση για χιούμορ. “Δεν με πιστεύεται; Ελάτε να σας δείξω” μας είπε και μας οδήγησε σε μια τοιχογραφία που πράγματι ο Άγιος κρατούσε ένα ίδιο κλειδί.
Οι τοιχογραφίες είναι πραγματικά συγκλονιστικές και σου προκαλούν δέος. Δεν χορταίνεις να της παρατηρείς. Το ίδιο και το τοπίο έξω από την εκκλησιά που είναι επιβλητικό.
“Πως σε λένε” ρώτησα τον κύριο με το κλειδί την ώρα που κλείδωνε και πάλι την εκκλησιά. “Στην Κύπρο” μου είπε “όποιος δεν έχει γάιδαρο τον λένε Ανδρέα. Άντε γεια σου”.