Κείμενο – φωτογραφίες: Omorfa Taxidia
Η εβραϊκή συναγωγή στα Γιάννενα είναι ένα από τα πιο ιστορικά κτίρια της πόλης, που μαζί με άλλα μαρτυρούν το πολυπολιτισμικό παρελθόν των Ιωαννίνων. Συνήθως είναι κλειστή, καθώς η μικρή πλέον εβραϊκή κοινότητα της πόλης δεν έχει τον απαραίτητο αριθμό μελών που προβλέπουν οι θρησκευτικές παραδόσεις για την τακτική της λειτουργία. Ωστόσο χθες Κυριακή πλημμύρισε από κόσμο. Ήταν όσοι συμμετείχαν στο διεθνές συνέδριο για την «Καταπολέμηση του αντισημιτισμού, της διαστρέβλωσης και της άρνησης του Ολοκαυτώματος στο ψηφιακό πεδίο» το οποίο πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στα Γιάννενα
Αλλά και πριν μερικές μέρες και πάλι η συναγωγή γέμισε κόσμο, αυτή τη φορά επ’ ευκαιρίας της εβραϊκής γιορτής Γιομ Κιπούρ. Πάνω από 400 Εβραίοι απ’ όλο τον κόσμο, οι περισσότεροι απόγονοι Εβραίων Ρωμανιωτών των Ιωαννίνων, που μετά το ολοκαύτωμα σκόρπισαν στον κόσμο, πήγαν στα Γιάννενα για να λάβουν μέρος την τελετή στην παλαιά συναγωγή της πόλης έτσι όπως έκαναν οι πρόγονοι τους.
Η εβραϊκή συναγωγή των Ιωαννίνων, η μόνη από τις τέσσερις της πόλης που επέζησε της ναζιστικής θηριωδίας, βρίσκεται μέσα στο κάστρο. Είναι το μεγαλύτερο και παλαιότερο ανάλογο κτίσμα στη χώρα μας. Η πόρτα ανοίγει με το μεγάλο κλειδί (φώτο), το ίδιο από την κατασκευή της. Εκτός από θρησκευτικός χώρος, η συναγωγή είναι και ένα μουσείο που θυμίζει την χιλιόχρονη παρουσία τον Ρωμανιωτών Εβραίων, δηλαδή των ελληνόφωνων Εβραίων, στην πόλη, αλλά και την τραγική τους μοίρα. Στους τοίχους υπάρχουν σε μαρμάρινες πλάκες τα ονόματα των 1832 Εβραίων, από τους περίπου δυο χιλιάδες που ζούσαν τότε στα Γιάννενα, που συνελήφθησαν από τους ναζί και στάλθηκαν στο Άουσβιτς. Ανάμεσα στους και 651 παιδιά ηλικίας μέχρι 13 ετών. Απ’ όλους επέζησαν και επέστρεψαν περίπου 180.
Τα συναισθήματα είναι έντονα όταν βρίσκεσαι μέσα στην συναγωγή. Όχι μόνο κατανοείς τον τρόπο που οι Εβραίοι επιτελούν το θρησκευτικό τους καθήκον, αλλά και την τραγική τους μοίρα λίγο πριν το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Εντυπωσιάζουν τα θρησκευτικά κειμήλια αλλά και το φως που μπαίνει από παντού και πλημμυρίζει το χώρο.
Info…
Η συναγωγή στα Γιάννενα είναι ένα επισκέψιμος ιστορικός χώρος ανοιχτός σε όλους. Θα χρειαστεί ωστόσο να επικοινωνήσετε με τα μέλη της εβραϊκής κοινότητας της πόλης για να υπάρχει κάποιος να σας ανοίξει και να την επισκεφτείτε.
Στα Γιάννενα πήγαμε στα πλαίσια ενός δημοσιογραφικού ταξιδιού που οργάνωσε για λογαριασμό του Δήμου Ιωαννίνων η εταιρεία τουριστικού μάρκετινγκ Wise Ram.
