Κείμενο – φυτογραφίες: Omorfa Taxidia
Πριν λίγες μέρες, στις 9 Νοεμβρίου, συμπληρώθηκαν 157 χρόνια από το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου στην Κρήτη, μια από τις πιο ένδοξες και τραγικές σελίδες της ελληνικής ιστορίας.
Ήταν στις 9 Νοεμβρίου του 1866 όταν μετά από πολιορκία δυο ημερών, 15 χιλιάδες Οθωμανοί κατάφεραν να σπάσουν την αντίσταση και μπουν στο μοναστήρι που υπερασπίζονταν μερικές δεκάδες Κρητικών. Αμέσως ξεκίνησαν τη μεγάλη σφαγή. Είχε προηγηθεί ο ξεσηκωμός των Ελλήνων της Κρήτης κατά του Οθωμανικού ζυγού. Το μοναστήρι ήταν το κέντρο της επαναστατικής επιτροπής και εκεί κατέφυγαν για να γλυτώσουν τις διώξεις 966 άτομα από την περιοχή, από τους οποίους μόνο οι 250 μπορούσαν να πολεμήσουν.
Μετά τη εισβολή των Οθωμανών στο μοναστήρι, τα γυναικόπεδα κατέφυγαν στην πυριτιδαποθήκη. Καθώς οι Οθωμανοί (Τούρκοι και Αλβανοί) πλησίαζαν, ο Κωστής Γιαμπουδάκης ή κατ’ άλλους ο Εμμανουήλ Σκουλάς ανατίναξε τα βαρέλια με την πυρίτιδα, σκορπίζοντας το θάνατο, όχι μόνο στους χριστιανούς, αλλά και στους εισβολείς. Όπως έγραψε σε επιστολή που δημοσιεύτηκε λίγους μήνες μετά σε εφημερίδα της Τεργέστης ο γνωστός Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ: «Μα το να μην σκοτωθούν θα είναι κακοτυχία αυτών των γυναικών και των παιδιών τους ταγμένα ήδη σε δυο χαρέμια».
Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, όπως είχε συμβεί με την καταστροφή των Ψαρών και την Έξοδο του Μεσολογγίου, συγκίνησε όλο τον χριστιανικό κόσμο κι ένα νέο κύμα φιλελληνισμού δημιουργήθηκε στην Ευρώπη. Σπουδαίες προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι και ο Βίκτωρ Ουγκώ, πήραν θέση υπέρ του Κρητικού Αγώνα και ξένοι εθελοντές έσπευσαν να ενισχύσουν από κοντά την Επανάσταση. Ωστόσο η πολυπόθητη ένωση με την Ελλάδα θα έπρεπε να περιμένει μέχρι το 1912.
Σήμερα η Μονή Αρκαδίου, το Αρκάδι όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι, είναι ένα από τα κορυφαία ιστορικά αξιοθέατα της Κρήτης. Βρίσκεται 23 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου. Καθημερινά την επισκέπτονται εκατοντάδες τουρίστες που κάνουν τις διακοπές τους στην Κρήτη.
Το εντυπωσιακό μοναστήρι κατασκευάστηκε είτε κατά την περίοδο 961 με 1014, είτε στα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας. Το σημερινό καθολικό (εκκλησία) χρονολογείται από τον 16ο αιώνα και χαρακτηρίζεται από την επίδραση της Αναγέννησης. Αυτή η επιρροή είναι ορατή στην αρχιτεκτονική, η οποία αναμειγνύει τόσο ρωμαϊκά όσο και μπαρόκ στοιχεία. Ήδη από τον 16ο αιώνα, το μοναστήρι ήταν χώρος επιστήμης και τέχνης και διέθετε σχολείο και πλούσια βιβλιοθήκη.
Περνώντας την πύλη του μοναστηριού νομίζεις πως εισέρχεσαι σε ένα φρούριο καθώς περιβάλλεται από ψηλό τοίχος. Οι επισκέπτες μπορούν να περιηγηθούν στους χώρους όπου διαβιούσαν οι μοναχοί (κελιά, τραπεζαρία, αποθηκευτικοί χώροι κλπ) καθώς και στο μουσείο όπου φυλάσσονται πολύτιμα κειμήλια. Ανάμεσα τους και ότι απέμεινε από το λάβαρο της Μονής. Φυσικά δεν φεύγεις από το μοναστήρι αν δεν επισκεφτείς και τον χώρο της θυσίας που παραμένει όπως τότε.
Info…
Στη Μονή Αρκαδίου πήγαμε στα πλαίσια ενός fam trip που οργάνωσε η Ένωση Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας – Θράκης σε συνεργασία με το τουριστικό γραφείο People of the World και την Sky Express.
