Κείμενο – φωτογραφίες: Omorfa Taxidia
Καθώς ο Αύγουστος πλησιάζει, το Γαναδιό, αυτό το πανέμορφο παραδοσιακό χωριό ψηλά στον Σμόλικα, γεμίζει και πάλι κόσμο. Οι χωριανοί, που σταδιακά σκόρπισαν στην Ελλάδα και το εξωτερικό αναζητώντας καλύτερη τύχη, επιστρέφουν στο χωριό τους για τις διακοπές και για το πανηγύρι που αποτελεί σημείο αναφοράς στην ζωή κάθε χωριού της Ηπείρου.
Το Γαναδιό, είναι ένα πανέμορφο παραδοσιακό χωριό του νομού Ιωαννίνων. Δεν έχει τη φήμη των χωριών στο κοντινό Ζαγόρι ή τα Τζουμέρκα, είναι όμως το ίδιο όμορφο και ενδιαφέρον. Βρίσκεται σε υψόμετρο 870 μέτρων στη βουνοκορφή Κλέφτης του όρους Σμόλικας. Απέχει 23 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα και αποτελεί μέρος του φερώνυμου Δήμου. Πριν λίγο καιρό ήρθε στην επικαιρότητα καθώς εκεί έγιναν γυρίσματα τηλεοπτικής σειράς αφιερωμένης στον Άγιο Παϊσιο.
Όλο το Γαναδιό είναι ένα κινηματογραφικό σκηνικό καθώς αποτελείται από παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια που κάποτε δημιούργησαν οι μάστορες του χωριού. Μάστορες που στον καιρό τους ήταν ονομαστοί σε όλη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια και ως μπουλούκια ταξίδευαν σε διάφορες περιοχές για να κατασκευάσουν κτίσματα όμορφα που άντεχαν στο χρόνο.
Το 1996 ένας σεισμός στην περιοχή έκανε ζημιές σε πολλά πετρόχτιστα κτίσματα. Ευτυχώς το κράτος βοήθησε με άτοκα δάνεια τους κατοίκους να επισκευάσουν τα σπίτια τους. Σήμερα σου δίνουν την εντύπωση πως αυτά τα παραδοσιακά κτίσματα κατασκευάστηκαν χθες. Μια τέλεια αρμονία πέτρας και φύσης.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν κάτοικοι να τα χαρούν. Το χειμώνα μένουν στο χωρίο καμιά δεκαπενταριά συνταξιούχοι, αλλά το Πάσχα και το καλοκαίρι το χωριό γεμίζει. Μέχρι τη δεκαετία του πενήντα εκεί ζούσαν 450 κάτοικοι. Στο χωριό υπήρχε σχολαρχείο αλλά και παρθεναγωγείο για να μαθαίνουν τα κορίτσια τα απαραίτητα για να γίνουν καλές νοικοκυρές. (αργαλειό, κέντημα κλπ). Και τα δύο έγιναν με δωρεές του Γαναδιώτη Σπυρίδωνος Ξινού, ο οποίος μεγαλούργησε στην Ρουμανία.
Σήμερα τα δύο παραδοσιακά κτίρια είναι άδεια (στο σχολείο έκλεισε την προηγούμενη δεκαετία ελλείψει μαθητών) ενώ γίνονται προσπάθειες να μετατραπούν σε ξενώνες προκειμένου να δώσουν ώθηση στην τουριστική ανάπτυξη του χωριού.
Φτάνοντας στο Γαναδιό εύκολα θα βρεθείτε στην μικρή πλατεία με τον μεγάλο πλάτανο που την σκεπάζει με τη σκιά του. Εκεί βρίσκεται η εκκλησία του Ταξιαρχών με το επιβλητικό καμπαναριό. Υπάρχει επίσης το παλιό χάνι, σήμερα Πνευματική Στέγη, αλλά και το καφενείο για να ξεκουραστείτε, να πιείτε τον καφέ σας και γιατί όχι να φάτε κάτι. Αφού ξεκουραστείτε περπατήστε στα πέτρινα καλντερίμια ανάμεσα σε εντυπωσιακά παραδοσιακά σπίτια με τις λουλουδιασμένες αυλές. Οι επιστήμονες θεωρούν πως αυτό που θα δείτε είναι από τα καλύτερα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στη χώρα μας. Μέσα στον οικισμό υπάρχουν τέσσερα μικρά πέτρινα τοξωτά γεφύρια, που χρονολογούνται από το 1890, καθώς και μια πέτρινη βρύση.
Info…
Το Γαναδιό απέχει από την Κόνιτσα 23 χιλιόμετρα και πεντέμισι χιλιόμετρα από την παλαιά εθνική οδό που περνά από την Κόνιτσα και κατευθύνεται στην Κοζάνη.
Στο Γαναδιό πήγαμε στα πλαίσια ταξιδιού εξοικείωσης (fam trip), που οργάνωσε ο δραστήριος Δήμος Κόνιτσας με την συνεργασία της εταιρείας CK Strategies
