Κείμενο – φωτογραφίες: Νίκος Τριγκίδης
Ιερή γη, άγονη, δύσβατη, ασύμβατη, πετρώδη. Ούτε τάφο δεν μπορείς να σκάψεις. Δεν δέχεται νεκρούς στα σωθικά της, μόνο ζωντανούς, αγωνιστές, νικητές. Η Μάνη. Τον τόπο αυτό διάλεξε ο ξεσηκωμός που αργότερα ονόμασαν επανάσταση. Σε αυτές τις πέτρες επάνω μαθαίνει η „Επανάσταση” να κάνει τα πρώτα της βήματα για τη λευτεριά. Εδώ δίνουν τον όρκο στις 17 του Μάρτη 1821 και σχεδιάζουν την πρώτη σημαία. Ο όρκος „ΝΙΚΗ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ” επάνω, όχι „ΛΕΥΤΕΡΙΑ” όπως το άλλαξαν αργότερα.
Η Μάνη ήταν ελεύθερη, δεν γνώρισε κατακτητή, δεν δέχτηκε ποτέ να σκλαβωθεί. Από κάτω τον γνωμικό αποχαιρετισμό των προγόνων Σπαρτιατών „ Ή ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ” και στη μέση ένα Σταυρό για να τα δένει μαζί και να έχει την ευλογία της θρησκείας. Τα όνειρα που έπλασε η Φιλική Εταιρία στα κορμιά των αγωνιστών που ζούσαν εδώ παίρνουν σάρκα και οστά. Ο πόθος να ξαναγίνουν Έλληνες όπως οι πρόγονοί τους και όχι άλλο ραγιάδες. Ένας συμβολισμός ζωγραφισμένος πάνω σε ένα κομμάτι άσπρο πανί.
Στο γεωγραφικό κέντρο, στο σταυροδρόμι μεταξύ Λακωνικής και Μεσσηνιακής Μάνης βρίσκεται η Αρεόπολη. Ο τόπος αναφέρεται από τα μεσαιωνικά χρόνια με το όνομα Τσιμόβα. Ο περίπατος στα σοκάκια του χωριού είναι ένα ταξίδι στην Ιστορία της νέας Ελλάδας. Ο χρόνος σεβάστηκε την εποχή του 18ου και 19ου αιώνα και κράτησε ανέθινκτα τα μνημεία.
Την είσοδο της παλαιάς πόλης φρουρούν οι εκκλησίες της Παναγίτσας και του Αγίου Χαράλαμπου. Στους κατοίκους της Αρεόπολης υπήρχαν πολλοί άρχοντες ξεχωρίζουν όμως οι Μαυρομηχαλαίοι. Ο Ναός της οικογενείας ταγμένος στον Ταξιάρχη από τον 18ο αιώνα, είναι στολισμένος με ανάγλυφα του ζωδιακού κύκλου. Το καμπαναριό, χτισμένο το 1836 είναι το υψηλότερο στη Μάνη. Στην πλατεία μπροστά από το Ναό, στη θέση «Κοτρώνη” ύψωσαν τη σημαία της Ανέγερσης.
Παραδοσιακός οικισμός, από τους πιο όμορφους στην Ελλάδα. Ένα διατηρητέο μνημείο, ένα μικρό ζωντανό μουσείο. Πλακόστρωτα δρομάκια από πέτρα, κατοικίες με μαντρότοιχους από πέτρα και οι πύργοι, αιώνιοι φρουροί, ψηλοί, λιγνοί, υπερήφανοι. Ο Μανιάτες κουβεντιάζουν με την πέτρα. Δεν ξέρουν να πλάθουν, δεν έχουν χώμα. Την πέτρα σπάνε, αυτήν πελεκίζουν. Έτσι είναι ο χαρακτήρας τους, σκληρός, τραχύς, ανένδοτος. Τα έργα τους από πέτρα. Το ύψος του πέτρινου πύργου φανερώνει την αξία της οικογένειάς τους, την κοινωνική, την οικονομική κατάστασή τους. Οι υψηλότεροι φτάνουν σε ύψος περίπου 20 μέτρων με 4-5 ορόφους, κατοικία για ζώα και ανθρώπους.
Κατηφορίζοντας προς τη θάλασσα συναντάμε το Λιμένι. Το επίνειο της Αρεόπολης. Δύο σειρές από πετρόσπιτα στο μήκος της μικρής παραλίας και στη μέση ο πύργος των Μαυρομηχαλαίων. Η Γενέτειρα του Πέτρου- μπέη ( τουρκ. μπέης = ηγεμόνας, άρχοντας). Ένα διάλειμμα στην Ιστορία και το ερώτημα. ; Από που άραγε ο τόπος αυτός να διάλεξε την ομορφιά του;
Παίρνοντας το δρόμο προς τα νότια συναντάμε την παραλία του Δυρού. Το λιμναίο σπήλαιο είναι ένα από τα ομορφότερα στο κόσμο. Στο σημείο αυτό, στη Μάχη του Δυρού, οι γυναίκες της Μάνης άφησαν τα χνάρια τους. Η Ελλάδα διχασμένη, ο Ιμπραήμ εισβάλει στην Πελοπόννησο και απειλεί να καταπνίξει την επανάσταση. Μετά από νικηφόρες επιδρομές στο Μανιάκι, στη Μονεμβασιά, στο Μεσολόγγι ετοιμάζεται να καταστρέψει τη Μάνη. Τον Ιούνιο του 1826, καιρός θερισμού στα χωράφια, τα αφήσαν για άλλη ώρα και θερίζουν τα κεφάλια και τα κορμιά των στρατιωτών του Ιμπραήμ. Για την ανέλπιστη αυτή νίκη των γυναικών η Ιστορία τις αποκάλεσε «Νέες Αμαζόνες”.
