Διάσπαρτες με κάστρα είναι οι παραλιακές πόλεις στη Μεσόγειο. Κάστρα που χτίστηκαν στην εποχή τους ως αμυντικά έργα, ενώ σήμερα αποτελούν τοπόσημα τουριστικού ενδιαφέροντος.

Οι ακτές της Δαλματίας, το νοτιότερο φιόρδ της Ευρώπης, είναι διάσπαρτες με μεσαιωνικά κάστρα. Στην Μπούντβα και το Κότορ του Μαυροβουνίου, το Ντουμπρόβνικ της Κροατίας, που είναι και το μεγαλύτερο, περικλείουν την αντίστοιχη παλιά πόλη, με καλοδιατηρημένα κτίρια και μνημεία και πεντακάθαρους δρόμους, οι οποίοι σφύζουν από ζωή.

Οι τουρίστες πλημμυρίζουν όλο το χρόνιο και όχι μονο το καλοκαίρι,  τα γραφικά σοκάκια και τους κεντρικούς δρόμους, οι οποίοι έχουν παραδοθεί αποκλειστικά στους πεζούς, με ελάχιστες εξαιρέσεις για οχήματα τροφοδοσίας των επιχειρήσεων που λειτουργούν εκεί. Σε αντίθεση με τα καθ’ ημάς, αν θυμηθούμε πρόσφατο δημοσίευμα στα Omorfa Taxidia για τα ΙΧ στην παλιά πόλη της Ρόδου, το οποίο μάλιστα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.

Αλλά μάλλον αυτή δεν είναι η μοναδική διαφορά μας με τις χώρες εκείνες, όπου η τουριστική κουλτούρα μετράει πολλά χρόνια τόσο σε επίπεδο θεσμών όσο και στη συνείδηση των κατοίκων.