Όταν οι τρεις αμερικανικοί νεαροί Brian Chesky, Joe Gebbia και Nathan Blecharczyk αξιοποίησαν την καταπληκτική ιδέα τους και ίδρυσαν τον Αύγουστο του 2008 στο Σαν Φρανσίσκο την Airbnb (Air Bed and Brekfast) , πιθανόν να μην φαντάστηκαν ότι αυτήθα προκαλέσει επανάσταση στη βιομηχανία της φιλοξενίας σε όλο τον κόσμο αλλά και πονοκέφαλο σε προορισμούς και ξενοδοχεία.

Πρωταρχικός τους στόχος ήταν να προσφέρουν μια πιο οικονομική δυνατότητα διαμονής στους ταξιδιώτες αλλά και ένα έξτρα εισόδημα σε όσους ήθελαν να νοικιάσουν ότι διαθέσιμο κατάλυμα είχαν. Από ένα δωμάτιο στο σπίτι τους μέχρι μια βίλα. Ωστόσο στο διαδίκτυο δεν υπάρχουν όρια και οτιδήποτε καινοτόμο διαδίδεται με ταχύτητα φωτός. Η Airbnb και οι άλλες συναφείς σελίδες της λεγόμενης οικονομίας του διαμοιρασμού, δεν προσφέρουν μόνο έναν πιο οικονομικό τρόπο διαμονής αλλά έγιναν η μόδα της εποχής. Ιδιαίτερα οι νέοι ταξιδιώτες, προτιμούν αυτό τον τρόπο διαμονής καθώς δηλώνουν πως αισθάνονται πιο άνετα και ελεύθερα σε ένα διαμέρισμα της Airbnb απ’ ότι στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείο.

Εννέα χρόνια μετά την ίδρυση της, πάνω από τρία εκατομμύρια παντός είδους καταλύματα νοικιάζονται μέσα από τη σελίδα της Airbnb σε πάνω από 190 χώρες του πλανήτη. Την καλοκαιρινή περίοδο οι κρατήσεις μόνο μιας μέρας είναι τόσες πολλές που μετριούνται σε εκατομμύρια.

Στο μεταξύ, με την Airbnb δεν ασχολούνται πλέον μόνο κάποιοι ιδιώτες νοικιάζοντας ένα διαθέσιμο κατάλυμα για να βελτιώσουν τα οικονομικά τους, αλλά και μεγάλες εταιρείες που νοικιάζουν εκατοντάδες διαμερίσματα, πραγματοποιώντας τζίρους εκατομμυρίων που θα ζήλευαν πολλές ξενοδοχειακές αλυσίδες. Άλλωστε ακόμη και γνωστές ξενοδοχειακές αλυσίδες νοικιάζουν κάποια καταλύματα τους μέσα από την πλατφόρμα Airbnb. Φυσικά το κάνουν αυτό ακόμη και πολλά μικρά καταλύματα παρόλο που οι συνδικαλιστικές Ενώσεις τους, κατηγορούν την Airbnb για αθέμιτο ανταγωνισμό.

Κοντολογίς καθώς η Airbnb είναι μια τεράστια πηγή πελατείας, μπήκαν σ΄αυτήν όλοι, ιδιώτες και επαγγελματίες, ακόμη και αυτοί που την κατηγορούν.

Η μεγάλη επιτυχία της Airbnb προκάλεσε ευτυχία σε εκατομμύρια ταξιδιώτες και πονοκέφαλο στην ξενοδοχειακή βιομηχανία όλου του πλανήτη αλλά και σε πολλούς προορισμούς. Οι ξενοδόχοι βλέποντας να χάνουν εκατομμύρια κρατήσεις κατηγορούν την Airbnb για αθέμιτο ανταγωνισμό καθώς οι συναλλαγές γίνονται χωρίς αποδείξεις. Σ’αυτά έχουμε αναφερθεί διεξοδικά σε άλλες αναρτήσεις.

Ωστόσο οι Airbnb προκαλεί μεγάλο πονοκέφαλο και σε πολλούς προορισμούς. Αν και πολλοί προορισμοί καλοδέχτηκαν την Airbnb καθώς αυξάνει την τουριστική κίνηση πχ Λισαβόνα και κάποιοι συνεργάζονται μαζί της για προβολή και προώθηση πχ Σουηδία, κάποιοι άλλοι επιχειρούν να βάλουν όρια καθώς η ανεξέλεγκτη διόγκωση του τουριστικού ρεύματος προκαλεί δυσφορία, κυρίως στους ντόπιους που βλέπουν την καθημερινότητα τους να αλλάζει δραματικά.

Έτσι στην Βαρκελώνη που είχαμε τις τελευταίες βδομάδες ακόμη και δυναμικές ενέργειες τοπικής εξτρεμιστικής ομάδας κατά τουριστών, (δεν αναφερόμαστε στην τρομοκρατική επίθεση) ο τοπικός Δήμος ζήτησε από την Airbnb να αφαιρέσει από την πλατφόρμα της πάνω από 1200 καταλύματα στην πόλη που οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν τη σχετική άδεια για να τα νοικιάζουν σε τουρίστες. Ο έλεγχος των υπόλοιπων καταλυμάτων συνεχίζεται από τις υπηρεσίες του τοπικού δήμου και θα αφαιρεθούν και άλλα το προσεχές διάστημα, ενώ απειλούνται με βαριά πρόστιμα όσοι νοικιάζουν καταλύματα χωρίς να έχουν τη σχετική άδεια.

Στις Βαλεαρίδες Νήσους, κυρίως Μαγιόρκα και Ίμπιζα, που επίσης υπάρχει πρόβλημα με το μεγάλο αριθμό τουριστών, ψηφίστηκε νόμος που περιορίζει τον αριθμό των κατοικιών που μισθώνονται στους τουρίστες. Στόχος είναι στα επόμενα χρόνια να περικοπούν 120 χιλιάδες κλίνες από αυτές που νοικιάζονται μέσω Airbnb. Η αμερικάνικη εταιρεία αντιδρά και δηλώνει πως θα προσφύγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τονίζοντας σε κάθε ευκαιρία τα οικονομικά οφέλη που έχει η τοπική κοινωνία από τις δραστηρίοτητες της Airbnb.

Στο Βερολίνο που επίσης έχει θέσει περιορισμούς στην ενοικίαση καταλυμάτων μέσω Airbnb, το πρόβλημα είναι διαφορετικό. Στην 3η πιο τουριστική πόλη της Ευρώπης, η μεγάλη προσφορά καταλυμάτων μέσω τέτοιων σελίδων περιόρισε δραματικά τα διαθέσιμα διαμερίσματα για μόνιμη κατοικία των ντόπιων. Έτσι τα ενοίκια εκτοξεύτηκαν στα ύψη δημιουργώντας κοινωνικό πρόβλημα.

Άρα λοιπόν δυο είναι τα βασικά προβλήματα που δημιουργούν στους προορισμούς αυτού του είδους οι πλατφόρμες με κορυφαία την Airbnb. Το πρώτο είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση του τουρισμού σε πετυχημένους προορισμούς που δεν έχουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω αύξηση και η αύξηση των ενοικίων για τους ντόπιους που δεν βρίσκουν σπίτι για μόνιμη κατοικία με λογικό ενοίκιο.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα…

Στην χώρα μας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην ενοικίαση καταλυμάτων μέσα από την πλατφόρμα της Airbnb. Με τον τελευταίο νόμο καταργήθηκαν και οι ελάχιστοι περιορισμοί και προδιαγραφές για να μπορεί κάποιος να νοικιάζει κάποιο κατάλυμα του σε τουρίστες. Και αυτό παρ΄όλο που σε κάποιους προορισμούς όπως Σαντορίνη, Μύκονος, Κασσάνδρα κλπ υπάρχει πρόβλημα υπερτουρισμού με τις υποδομές να έχουν ξεπεράσει τα όρια τους. Οσονούπω θα δημιουργηθεί και πρόβλημα με τα ενοίκια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς εταιρείες “μαζεύουν” διαθέσιμα διαμερίσματα για να τα νοικιάζουν μέσω Airbnb. Αλλά και ο απλός ιδιώτης γιατί να νοικιάσει το διαμέρισμα του σε ντόπιο, όταν μπορεί να έχει περισσότερα έσοδα από την ενοικίαση σε τουρίστες μέσω Airbnb;

Η μόνη υποχρέωση που έχουν όσοι νοικιάζουν καταλύματα, είναι να δηλώνουν τα έσοδα τους στην φορολογική τους δήλωση. Πόσοι θα το κάνουν μένει να το δούμε.

Για τις ελληνικές κυβερνήσεις το να βλέπουν μπροστά και να λύνουν προβλήματα πριν αυτά προκύψουν είναι κάτι που τις ξεπερνά. Άλλωστε ο στόχος των 30 εκατομμυρίων ότι να ναι τουριστών, είναι ιερός…