Τα ταξιδιωτικά βάουτσερ μπήκαν στη ζωή μας μαζί με την πανδημία. Στο ξεκίνημα της υγειονομικής κρίσης, πολλές εκδρομές και ταξίδια ακυρώθηκαν. Άλλα γιατί οι εκδρομείς φοβήθηκαν να ταξιδέψουν, άλλα με κρατική απόφαση (βλέπε σχολικές εκδρομές) και άλλα λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών που έφταναν μέχρι κλείσιμο συνόρων.
Τότε το κράτος αποδέχθηκε αίτημα των τουριστικών επιχειρήσεων να μην επιστρέψουν πίσω τα χρήματα που έλαβαν από πελάτες τους για τουριστικές υπηρεσίες που δεν πραγματοποιήθηκαν, αλλά ένα ισόποσο βάουτσερ με την υποχρέωση πως αν αυτό δεν εξαργυρωθεί με άλλες ταξιδιωτικές υπηρεσίες μέσα σε ένα δεκαοκτάμηνο, τότε ο πελάτης θα λάβει πίσω τα χρήματα του.
Αυτό δεν ήταν ελληνικό εφεύρημα καθώς εφαρμόστηκε και σε πάνω από δέκα ευρωπαϊκές χώρες, παρά τις αντιρρήσεις της Κομισιόν (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) την οποία ωστόσο κανείς δεν έλαβε υπ΄οψιν.
Βάουτσερ έδωσαν στους πελάτες τους οι αεροπορικές εταιρείες, τα ξενοδοχεία και τα τουριστικά γραφεία. Στη χειρότερη θέση βρίσκονται τα τουριστικά γραφεία καθώς ανέλαβαν υποχρεώσεις τρίτων. Και αυτό γιατί τα λεφτά που έλαβαν από τους πελάτες τους για εκδρομές και ταξίδια, τα έδωσαν σε αεροπορικές εταιρείες και ξενοδοχεία, πολλά από τα οποία δεν τα πήραν πίσω. Καλούνται τώρα να ξεχρεώσουν οφειλές που στην πραγματικότητα είναι αεροπορικών εταιρειών και ξενοδοχείων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ryanair, με την οποία ήταν προγραμματισμένες πολλές σχολικές εκδρομές. Οι σχολικές εκδρομές ακυρώθηκαν με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, αλλά η Ryanair λέει « δεν με ενδιαφέρει η απαγόρευση του Υπουργείου Παιδείας, οι πτήσεις πραγματοποιήθηκαν κανονικά, λεφτά δεν σας δίνω πίσω».
Οι δεκαοκτώ μήνες πέρασαν και τα πρώτα βάουτσερ έληξαν στα μέσα του Οκτώβρη. Στο διάστημα αυτό κάποια γραφεία έδωσαν τα χρήματα πίσω, κάποια βάουτσερ ανταλλάχθηκαν με άλλες ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ωστόσο βάουτσερ απροσδιορίστου συνολικού ποσού βρίσκονται ακόμη στα χέρια των δικαιούχων που ήλπιζαν πως μέσα στο Νοέμβριο θα έπαιρναν πίσω τα χρήματα τους. Μόλις χθες το Υπουργείο Τουρισμού με σχετική τροπολογία σε νομοσχέδιο, έδωσε παράταση στην ισχύ των βάουτσερ μέχρι το τέλος του επόμενου Μάρτη.
Αυτό δημιούργησε ικανοποίηση στα τουριστικά γραφεία, που από το ξεκίνημα της πανδημίας ο τζίρος τους κατρακύλησε στα τάρταρα και ζουν με τις ενισχύσεις του κράτους. Όπως λένε «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος».
Ωστόσο καθώς και η χριστουγεννιάτικη περίοδος πήγε άπατη λόγω μετάλλαξης Όμικρον, τα τουριστικά γραφεία ούτε τέλος Μάρτιου θα έχουν χρήματα για να εξαργυρώσουν τα βάουτσερ. Προφανώς θα ζητήσουν νέα παράταση. Ακούγεται και ένα μάλλον απίθανο αίτημα, να εξαργυρώσει το κράτος τα βάουτσερ και να έχει να λαμβάνει από τα τουριστικά γραφεία σε βάθος χρόνου.
Όπως δείχνουν τα πράγματα η ιστορία θα μακροημερεύσει, κοντολογίς θα περάσει πολύς καιρός για να εξαργυρωθούν τα βάουτσερ, ενώ είναι σίγουρο πως θα χαθούν αρκετά χρήματα καθώς ξενοδοχεία (κυρίως του εξωτερικού) και αεροπορικές εταιρείες δεν επιστρέφουν χρήματα και δεν υπάρχει κάτι να τις υποχρεώσει να το κάνουν, εκτός από μια πιθανή δικαστική απόφαση, η οποία όμως θα πάρει καιρό και θα έχει κόστος. Υπάρχει και το ενδεχόμενο κάποια τουριστικά γραφεία να κλείσουν.
Οπότε η μόνη ρεαλιστική λύση είναι οι κάτοχοι αυτών των βάουτσερ να τα εξαργυρώσουν το δυνατόν γρηγορότερα με άλλες τουριστικές υπηρεσίες. Αυτό είναι κάτι που το θέλουν και τα τουριστικά γραφεία καθώς μπορούν να το αντέξουν.
Στο μεταξύ άλλα τουριστικά γραφεία, που ευθύς εξαρχής έβαλαν το χέρι την τσέπη και επέστρεψαν τα χρήματα στους πελάτες τους, αναρωτιούνται σήμερα αν είναι τα κοροΐδα της υπόθεσης. Και αυτό γιατί θεωρούν πως η ιστορία των βάουτσερ νοθεύει τον ανταγωνισμό, θεωρώντας πως είναι μια ακόμη έμμεση χρηματοδότηση προς τουριστικά γραφεία, που κάποια είχαν τα χρήματα (εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ) αλλά δεν τα επέστρεψαν στους πελάτες τους και τα κράτησαν με πονηρές ή μη σκέψεις. Μάλιστα υπάρχει σκέψη να βγάλουν κοινή ανακοίνωση και να διαχωρίσουν τη θέση τους.
Για την ιστορία να αναφέρουμε πως κάποια σχολεία κατέφυγαν στη δικαιοσύνη κατά τουριστικών γραφείων που δεν επέστρεψαν τα χρήματα σχολικών εκδρομών, αλλά δεν μάθαμε να έχει τελεσιδικήσει κάποια υπόθεση. Επίσης σε κάποια τουριστικά γραφεία επιβλήθηκε από αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Τουρισμού πρόστιμο χιλίων ευρώ, γιατί έδωσαν βάουτσερ με μικρότερο ποσό καθώς παρακράτησαν ένα ποσό για την οργάνωση της εκδρομής που δεν πραγματοποιήθηκε. Τα πρόστιμα προς το παρόν έχουν παγώσει αναμένοντας χαριστική ρύθμιση.
