Μια σπουδαία εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την άλλη Τετάρτη 1 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη. Στο μνημείο της Ροτόντας, θα γίνει η απονομή του πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας Βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ». Είναι η πρώτη απονομή του νέου θεσμού που στόχο έχει να βραβεύει κάθε χρόνο προσωπικότητες ή οργανισμούς για τη συμβολή τους στην κατανόηση και την ενίσχυση της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ιδέας.
Το πρώτο Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» απονέμεται στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ERASMUS και θα το παραλάβει η ίδια η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν που θα έρθει στη Θεσσαλονίκη ειδικά γι΄αυτό το σκοπό. Παρών θα είναι επίσης και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Πρόκειται για έναν νέο θεσμό που γεννιέται στη Θεσσαλονίκη, αντίστοιχο του ευρωπαϊκού βραβείο «Καρλομάγνος», που από το 1950 απονέμεται σε διεθνείς προσωπικότητες για τη συνεισφορά τους στην ιδέα της Ευρώπης και στην ειρήνη στην περιοχή.
Για το Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» έχει ιδρυθεί από επιφανείς θεσσαλονικείς καθώς και σπουδαίες προσωπικότητες της Ευρώπης, το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ-Theophano Foundation, δίνοντας το όνομα της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας Θεοφανούς, «της Ελληνίδας» όπως την αποκαλούσαν στην εποχή της οι Δυτικοευρωπαίοι, η συνδρομή της οποίας υπήρξε καθοριστική για την πολιτιστική αναγέννηση του δυτικοευρωπαϊκού χώρου.
Σήμερα στον κήπο της Βίλας Αλατίνη πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου με αφορμή την μεγάλη εκδήλωση της άλλης Τετάρτης.
Στην ομιλία του ο γνωστός επιχειρηματίας Σταύρος Ανδρεάδης που πρωτοστατεί στην καθιέρωση του νέου θεσμού, είπε μεταξύ άλλων:
«Πίσω από αυτή την ιδέα είναι η ανάγκη που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη να αναδείξουμε επιτέλους τις κοινές ρίζες, αρχές και αξίες μας που πρέπει να υπάρχουν σε όλα τα ευρωπαϊκά έθνη, ώστε να κάνουμε πιο ισχυρούς τους δεσμούς ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς. Αυτό γίνεται πιο κατανοητό τα τελευταία χρόνια καθώς είναι φανερό ότι χαλαρώνει η Ευρώπη. Πριν δυο χρόνια ήρθε και μας βρήκε μια ομάδα ανθρώπων από την Ευρώπη που μας πρότεινε αυτή την ιδέα. Δίνω τα εύσημα στον πρώην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χέρμαν Βαν Ρομπάι, που θα είναι μαζί μας την άλλη Τετάρτη, καθώς δική του ιδέα ήταν αυτό.
Επιλέχθηκε το όνομα της Αυτοκράτειρας Θεοφανούς, καθώς τον 10ο αιώνα μετέφερε τον Βυζαντινό πολιτισμό στις περιοχές της Δυτικής Ευρώπης.
Το ίδρυμα Θεοφανώ έχει δυο όργανα. Την συμβουλευτική επιτροπή που την αποτελούν 14 σημαντικές ευρωπαϊκές προσωπικότητες, ανάμεσα στους οποίους και τέσσερις Έλληνες. Θα συγκεντρώνει υποψηφιότητες, θα τις αξιολογεί και θα προτείνει τρεις υποψηφίους. Οι προτάσεις αυτές θα έρχονται στο δεύτερο όργανο που είναι η διοικούσα επιτροπή, την οποία αποτελούν έξι Θεσσαλονικείς, ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου, ο Κώστας Λεούδης, ο Νίκος Ευθυμιάδης, ο Γιώργος Μυλωνάς, ο Δώρος Οικονόμου και ο Βάσος Κωνσταντινίδης, η οποία έχει αναλάβει και το οικονομικό βάρος αυτής της πρωτοβουλίας. Η ομάδα αυτή αποφασίζει ποιος θα βραβευτεί. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί θα είναι ελληνική η απόφαση για τον βραβευμένο.
Επιλέξαμε την Ροτόντα σαν χώρο βράβευσης, καθώς προκαλεί δέος στους Ευρωπαίους για την τεράστια σημασία και συμβολισμό που έχει, αφού είναι ένα μνημείο Ρωμαϊκό, Βυζαντινό, Οθωμανικό και Χριστιανικό.
Το πρώτο βραβείο απονέμεται στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ERASMUS και απευθυνθήκαμε στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, η οποία με ενθουσιασμό αποδέχθηκε και την βράβευση και την ιδέα της δημιουργίας του Ευρωπαϊκού Βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ». Έτσι παρά το βαρύ πρόγραμμα της θα έρθει να παραλάβει η ίδια το βραβείο.
Θέλω επίσης να τονίσω την ένθερμη υποστήριξη που είχαμε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Είναι μεγάλη τιμή και προβολή για την Θεσσαλονίκη να είναι αυτή η έδρα του δεύτερου μεγάλου Ευρωπαϊκού βραβείου και να φέρνουμε στην πόλη μας κάθε χρόνο τόσο σημαντικούς ανθρώπους».
Σε ερώτηση μας γιατί οι ευρωπαϊκές προσωπικότητες επέλεξαν την Θεσσαλονίκη για την έδρα του βραβείου και όχι πχ την Κολωνία όπου βρίσκεται ο τάφος της Αυτοκράτειρας Θεοφανούς, ο κ. Ανδρεάδης απάντησε: «Νομίζω ότι επέλεξαν τη Θεσσαλονίκη γιατί ήθελαν να τονίσουν την σημασία που έχει στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι ο ανατολικός ευρωπαϊκός χώρος, ο οποίος έχει υποβαθμισμένη αναγνωρισιμότητα σήμερα. Πρόκειται για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας καθώς για αιώνες αυτός ήταν ο χώρος που άκμαζε».
Στη συνέντευξη τύπου μίλησαν επίσης ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας και ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας. Και οι δύο αναφέρθηκαν στην σημασία του νέου θεσμού για την Θεσσαλονίκη και την προώθηση της ευρωπαϊκή ιδέας και υποσχέθηκαν αμέριστη συμπαράσταση.
