Γράφει και φωτογραφίζει ο Πάνος Γεωργιάδης
Εσείς τι δέντρο θα στολίσετε φέτος; Φυσικό ή πλαστικό; Όσοι δεν έχετε αγοράσει ακόμη το Χριστουγεννιάτικο έλατο, τότε προλαβαίνετε να το κάνετε στηρίζοντας τόσο την Ελληνική οικονομία, όσο και να αποδείξετε την οικολογική σας συνείδηση. Κάποιοι θεωρούν οικολογικά βάρβαρο να κόβεται ένα δενδράκι για να χρησιμοποιηθεί ως Χριστουγεννιάτικο. Και έτσι αγοράζουν ένα πλαστικό… Το οποίο φυσικά είναι εισαγόμενο.
Τα αληθινά χριστουγεννιάτικα δέντρα παράγονται σε ιδιωτικές τεχνητές φυτείες που δημιουργήθηκαν ακριβώς γι` αυτό το σκοπό. Αν σ΄ αυτές τις φυτείες δεν καλλιεργούνταν τα δένδρα θα καλλιεργούνταν κάτι άλλο.
Τα Omorfa Taxidia επισκέφτηκαν τον Μάϊο, μια τέτοια φυτεία στην περιοχή του Ταξιάρχη, στο Χολομώντα της Χαλκιδικής, όπου το 75% των εθνικών αναγκών σε Χριστουγεννιάτικα δέντρα καλύπτεται από αυτή την περιοχή.
Η καλλιέργεια των ελάτων και η πώλησή τους ως χριστουγεννιάτικα δέντρα αποτελεί την κύρια γεωργική απασχόληση για τους κατοίκους, αφού ευνοεί ιδανικά το μεγάλο υψόμετρο.
Η καλλιέργεια των ελάτων θέλει αρκετά χρόνια για να φέρει τα αναμενόμενα κέρδη στους καλλιεργητές. Αρχικά ο σπόρος γίνεται ένα μικροσκοπικό κλαράκι μερικών εκατοστών, και κατόπιν αφού μεγαλώσει για κάποια χρόνια γίνεται η μεταφύτευση. Υπολογίζεται ότι ένα έλατο ύψους 2 μέτρων, χρειάζεται 13 χρόνια προκειμένου να καλλιεργηθεί σωστά, και στη συνέχεια να κοπεί η να μπει σε γλάστρα και να πωληθεί. Τα μεγάλα έλατα που φθάνουν σε ύψος τα 3-4 μέτρα χρειάζονται περίπου 20 χρόνια φροντίδας και σωστής καλλιέργειας.
Η ιστορία της καλλιέργειας ελάτων ξεκινά πριν 50 χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 όπου οι κάτοικοι του Ταξιάρχη ασχολούνται ως κτηνοτρόφοι, υλοτόμοι, και αρκετοί οικοδόμοι. Εποχή δύσκολη, ώσπου «ύστερα από προτροπή των Πανεπιστημιακών αρχών» και της δασικής υπηρεσίας, ξεκινούν δειλά οι πρώτες φυτείες Χριστουγεννιάτικων δένδρων, ενώ λίγα χρόνια αργότερα έρχονται και τα πρώτα κέρδη.
Σήμερα οι ιδιόκτητες εκτάσεις φυτειών Ελάτης γύρω από τον Ταξιάρχη αγγίζουν τα 10.000 στρέμματα και οι εκτιμήσεις ανεβάζουν τα φυτεμένα δένδρα σε πάνω από 8.000.000. Από αυτά, κόβονται μερικές δεκάδες χιλιάδες κάθε χρόνο και το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους απορροφάται από τις αγορές της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας.
Σχετικά με την κοπή για κάθε σαιζόν, οι πρώτες προετοιμασίες ξεκινούν αμέσως μετά την γιορτή του Αγίου Δημητρίου, όπου γίνεται το «σημάδεμα».
Το «σημάδεμα» των Ελάτων γίνεται συνήθως με μια απλή χάρτινη χρωματιστή κορδέλα.
Οι προετοιμασίες γίνονται πιο έντονες αμέσως μετά το πανηγύρι των Αγίων Ταξιαρχών στις 8 Νοεμβρίου, που είναι και οι πολιούχοι του χωριού. Την ημέρα που ορίζει πάντα το αρμόδιο Υπουργείο, στα δένδρα έχουν μπει οι απαραίτητες μολυβδοσφραγίδες που υποδηλώνουν ότι τα έλατα προέρχονται από ιδιωτικές φυτείες. Ακολουθεί η φόρτωση τους σε μεγάλα αυτοκίνητα και την ημέρα που το Δασαρχείο Πολυγύρου θα δώσει τις άδειες διακίνησης του προϊόντος. Τότε ένα μεγάλο καραβάνι από μεγάλα και μικρά φορτηγά αυτοκίνητα ξεκινά από τον Ταξιάρχη για τις μεγάλες πόλεις της χώρας…